Hoe wordt ADHD vastgesteld bij kinderen? Veel ouders vragen zich af: “Heeft mijn kind ADHD, en wanneer laat je een kind testen op ADHD?” Een ADHD-diagnose bij kinderen stellen we niet zomaar. Het proces omvat een psychologisch onderzoek, gesprekken met ouders en leerkrachten en een beoordeling aan de hand van de DSM-5 criteria. Maar wanneer laat je je kind testen? Welke symptomen van ADHD zijn doorslaggevend? In dit artikel leggen we uit hoe ADHD wordt herkend, welke testen we gebruiken en wanneer een ADHD-onderzoek verstandig is.

Wat is ADHD en hoe herken je het bij kinderen?

ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis die zich kenmerkt door aandachtsproblemen, hyperactiviteit en impulsiviteit. Hoewel veel kinderen weleens druk of afgeleid zijn, kan ADHD een blijvende invloed hebben op schoolprestaties, sociale interacties en het dagelijks functioneren.

De symptomen van ADHD kunnen variëren van kind tot kind, de typische symptomen van ADHD bij kinderen zijn:

Moeite met concentreren en snel afgeleid zijn
Constant bewegen, wiebelen of friemelen
Moeite met wachten op hun beurt
Snel antwoorden geven zonder na te denken
Vergeetachtig zijn en vaak spullen kwijtraken

Een minder bekende variant van ADHD is ADD, waarbij kinderen voornamelijk te kampen hebben met onoplettendheid, een laag energieniveau en concentratieproblemen. In tegenstelling tot kinderen met ADHD vertonen ze geen hyperactief gedrag en vallen ze daardoor minder op. Ze kunnen zich vervelen, moeite hebben met het organiseren van schoolwerk en soms als ‘dromerig’ worden bestempeld.

Wanneer is een ADHD-test nodig? Signalen en symptomen

Niet elk druk of impulsief kind heeft ADHD. Daarom is het belangrijk om goed te kijken naar de frequentie en ernst van de symptomen. Een ADHD-test is aan te raden als:

Hyperactiviteit: Het kind kan veel energie hebben en moeite hebben om stil te zitten.
Impulsiviteit: Het kind kan snel en onnadenkend handelen, zonder na te denken over de gevolgen.
Aandachtsproblemen: Het kind kan moeite hebben om zijn aandacht vast te houden, zich te concentreren en afleidingen te negeren.
Het gedrag van het kind problemen veroorzaakt op school en thuis
De symptomen langer dan zes maanden aanhouden
Het kind moeite heeft met vrienden maken door impulsief gedrag
Er aanwijzingen zijn dat concentratieproblemen leerachterstanden veroorzaken
Het kind ADHD gedrag vertoont en ADHD in de familie voorkomt

Hoe verloopt het diagnostisch onderzoek voor ADHD?

De diagnose stellen we op basis van een uitgebreid onderzoek. Het onderzoek bestaat uit een aantal onderdelen, waaronder:

Vragenlijsten en observaties – Het kind, de ouders en leerkrachten vullen vragenlijsten in over gedragskenmerken.
Een gesprek met de ouders: Wij praten met de ouders over de ontwikkeling van het kind vanaf de geboorte, het gedrag op school en thuis, en de problemen die het kind ervaart.
Een gesprek met het kind: Wij praten met het kind over zijn of haar gedrag en ervaringen.
Een observatie van het kind: We observeren het kind in verschillende situaties
Differentiaaldiagnose – Andere mogelijke oorzaken, zoals autisme of angststoornissen, worden uitgesloten.

Als uit het onderzoek blijkt dat het kind aan de criteria voor ADHD voldoet, wordt de diagnose gesteld.

Welke testen en criteria gebruikt een psycholoog?

Voor het vaststellen van ADHD gebruiken we gestandaardiseerde tests en observatiemethoden. Enkele veelvoorkomende diagnostische instrumenten zijn:

SEV – De Sociaal Emotionele Vragenlijst meet in hoeverre kinderen problemen vertonen in hun sociaal-emotionele ontwikkeling.
Conners’ Rating Scales – Een veelgebruikte test voor het meten van ADHD-symptomen.
BRIEF (Behavior Rating Inventory of Executive Function) – Meet de executieve functies van het kind.
IQ-test en neuropsychologisch onderzoek – Vaak onderzoeken we de intelligentie om andere leerproblemen uit te sluiten en inzicht te krijgen in de capaciteiten, het gedrag van het kind en de mate van volgehouden aandacht.

Behandeling van ADHD

Er zijn verschillende behandelmogelijkheden voor ADHD, waaronder:

Medicatie: Medicatie kan helpen om de symptomen van ADHD te verminderen. Als deze wens bestaat, kan dit na de diagnose door de huisarts of een psychiater worden voorgeschreven.
Psychotherapie: Ons behandelpakket kalme focus helpt om het kind te leren omgaan met zijn of haar (drukke) gedrag.
Opvoedingsondersteuning: Opvoedingsondersteuning kan jullie als ouders helpen om je kind goed te ondersteunen.

De beste behandeling is afhankelijk van jullie individuele situatie.

Wanneer laat je een kind testen op ADHD?

Veel ouders twijfelen over het juiste moment om een ADHD-test te laten doen. Over het algemeen is het verstandig om een kind te laten testen wanneer:

De gedragsproblemen zich voordoen in meerdere omgevingen (bijvoorbeeld zowel thuis als op school).
Leraren of andere professionals zorgen uiten over de concentratie of impulsiviteit van het kind.
Het kind moeite heeft met sociale interacties door impulsief of onvoorspelbaar gedrag.
Het gedrag sterke invloed heeft op de schoolprestaties, zoals moeite met opletten of opdrachten afmaken.
Er sprake is van emotionele problemen, zoals frustratie, faalangst of prikkelbaarheid door concentratieproblemen.

Wanneer je je kind wilt laten testen op ADHD is het altijd goed om een huisarts te raadplegen. Ook kun je contact met ons opnemen om jullie situatie voor te leggen.

Wat als je vermoedt dat je kind ADHD heeft?

Als je vermoedt dat je kind AD(H)D heeft, en je wilt dit laten onderzoeken dan kun je contact met ons opnemen. Dit kan zonder doorverwijzing van een huisarts. Wij zullen op korte termijn een uitgebreid onderzoek inplannen. Ook is het mogelijk om de behandeling Kalme Focus starten.

Het is belangrijk om de diagnose ADHD zo vroeg mogelijk te stellen, zodat je kind de juiste ondersteuning kan krijgen en niet wordt belemmerd in de verdere ontwikkeling. Maak hiervoor een gratis verkennend adviesgesprek.

Sneltest ADHD

Wij hebben een zelftest ADHD. Dit is een gratis korte online vragenlijst waarbij er direct een indicatie wordt gegeven of er sprake kan zijn van ADD. Als je zeker wilt weten wat er aan de hand is wordt een officieel ADHD ADD Onderzoek aanbevolen.

Sneltest ADD

Wij hebben sinds kort ook een zelftest ADD. Dit is een gratis korte online vragenlijst waarbij er direct een indicatie wordt gegeven of er sprake kan zijn van ADD. Als je zeker wilt weten wat er aan de hand is wordt een officieel ADHD ADD Onderzoek aanbevolen.

Veelgestelde vragen over ADHD vaststellen bij kinderen

Hoe ontstaat ADHD?

De exacte oorzaak van ADHD is nog niet bekend, maar er wordt gedacht dat er een combinatie van factoren speelt, zoals erfelijkheid, omgevingsfactoren en biologische factoren.

Welke rol speelt de DSM-5 bij de diagnose ADHD?

De DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) is de officiële handleiding voor psychiatrische diagnoses. ADHD wordt gedefinieerd aan de hand van specifieke criteria, waaronder symptomen van onoplettendheid en hyperactiviteit die langer dan zes maanden aanhouden.

ADHD herkennen: Wat is het verschil tussen druk gedrag en ADHD?

Veel kinderen zijn van nature energiek, maar bij ADHD is er sprake van aanhoudende problemen met concentratie en impulscontrole die een negatieve invloed hebben op het dagelijks leven.

ADHD-test bij kinderen: Welke onderzoeken worden gedaan?

Afhankelijk van de leeftijd en situatie van het kind kunnen vragenlijsten, observaties en cognitieve testen worden ingezet om een volledig beeld te krijgen.

Hoe beïnvloedt ADHD het gedrag op school en thuis?

Kinderen met ADHD kunnen moeite hebben met het volgen van instructies, stilzitten in de klas en het maken van huiswerk. Thuis kan impulsief gedrag leiden tot conflicten met ouders en broers/zussen.

Conclusie

Het stellen van een ADHD-diagnose bij kinderen is een zorgvuldig proces dat meerdere stappen omvat. Door een combinatie van gesprekken, vragenlijsten en testen kan een specialist bepalen of een kind ADHD heeft en welke ondersteuning nodig is. Als je twijfels hebt over het gedrag van je kind, is het raadzaam om contact op te nemen met een professional voor advies en eventueel een ADHD-test.

Lees meer in ons Psychologie Blog over ADHD en ADD , de zelftest ADD en de meestgestelde vragen over ADHD. Meer inzicht in je karakter kan met onze gratis online persoonlijkheidstest.