Help, mijn kind heeft eetproblemen: Omgaan met ongezond eetgedrag

Eetproblemen bij kinderen en jongeren komen vaker voor dan je denkt. Soms gaat het om ongezonde eetgewoonten (overslaan, snacken, emotie-eten), soms om verstoord eetgedrag (controle, schuldgevoel, terugkerende eetbuien) en soms om een eetstoornis zoals anorexia, boulimia of ARFID.
Deze gids helpt je signalen te herkennen, rust in huis te brengen en tijdig de juiste hulp te zoeken.

Wat is het verschil tussen ongezond eetgedrag en een Eetstoornis?

  • Ongezond eetgedrag: onregelmatig eten, veel tussendoor, comfort food bij stress.
  • Verstoord eetgedrag: streng controleren, lijstjes, schuld na eten, compenseren (excessief sporten, soms braken), eten in het geheim.
  • Eetstoornis: een patroon van verstoringen met duidelijke impact op gezondheid, stemming, school en sociale contacten. Denk aan snel gewichtsverlies, intense angst voor aankomen, eetbuien of hardnekkige vermijding van voedseltypen (textuur/smaak).

👉 Belangrijk: je hoeft niet te wachten tot “alle criteria” zijn ingevuld. Vroeg erbij zijn maakt herstel makkelijker.

Herken de signalen

Gedrag & gedachten

  • Maaltijden overslaan, listig “al gegeten”.
  • Lijstjes, calorieën tellen, “goede/foute” voeding.
  • Eten in het geheim of vermijden van gezamenlijke maaltijden.
  • Extreem controle- of perfectionisme rond eten/lichaam.

Lichaam & stemming

  • Snelle gewichtsschommelingen, vaak koud, duizelig.
  • Geïrriteerd of somber, terugtrekken, piekeren over uiterlijk.
  • Concentratieproblemen, minder energie, schooluitval.

Omgeving

  • Conflicten aan tafel, vermijdgedrag (“ik eet later wel”), smoezen.
  • Veel tijd op sociale media rond “fit/food/body”.

Waardoor ontstaat het?

Eetproblemen gaan zelden over “wilskracht”. Vaak spelen meerdere factoren samen:

  • Stress & emoties: eten als coping óf alles willen controleren via eten.
  • Perfectionisme / prestatiedruk: zwart-witdenken, bang om “fout” te doen.
  • Lichaamsbeeld & sociale vergelijking (social media).
  • Slaaptekort & digitale stress: meer snackdrang, minder rem.
  • Neurodiversiteit (ADHD/ASS): prikkelgevoeligheid, structuurbehoefte, sensorische overgevoeligheid (texturen/smaken).
  • Trauma/ingrijpende gebeurtenissen: controle/veiligheid zoeken via eten.

Wat helpt thuis (do’s)

  • Blijf rustig en voorspelbaar: vaste eetmomenten, zonder dreigen of onderhandelen.
  • Praat over gevoel, niet over cijfers (gewicht/calorieën): “Wat maakt het eten lastig?”
  • Eet samen (kort, vriendelijk, zonder schermen).
  • Normaliseer: “Alleen al aan tafel zitten is een stap. Klein beginnen is oké.”
  • Bied keuze binnen kaders: 2–3 opties die je oké vindt.
  • Focus op dagritme: slaap (vast ritueel), school, bewegen als ontspanning.
  • Wees een model: neutrale taal over je eigen lichaam/eten.

Wat niet helpt (don’ts)

  • Discussies aan tafel winnen niemand: bewaar lastige gesprekken voor een rustig moment.
  • Shamen/labelen (“ongezond”, “dik/dun”) – vergroot schaamte en weerstand.
  • Straf of beloning met eten – maakt eten beladen.
  • Alles laten afhangen van “één hapje” – kijk naar het patroon, niet naar één moment.

Wanneer zoek je hulp?

Maak een afspraak (huisarts/psycholoog) bij:

  • Terugkerende eetbuien, vermijden of compenseren (braken/laxeermiddelen/excessief sporten).
  • Snel gewichtsverlies, flauwvallen, duizeligheid, uitputting.
  • Eten belemmert school, sport, vriendschappen of stemming.
  • Veel angst/schaamte rond eten/gewicht, of geheimzinnig gedrag.

Direct (spoed) overleggenen bij:

  • Flauwvallen, hartritmestoornissen, braken met bloed, tekenen van uitdroging.
  • Snel blijvend gewichtsverlies of suïcidale gedachten.
    → Bel je huisarts of huisartsenpost.

Snel blijvend gewichtsverlies of suïcidale gedachten.
→ Bel je huisarts of huisartsenpost.

Wat doet Psylicht wél (en niet)

Wél

  • Brede intake & screening: eetpatroon, stemming, perfectionisme, digitale stress, slaap, eventuele ADHD/ASS/trauma.
  • Psycho-educatie & ouderbegeleiding: strijd verminderen, veiligheid vergroten.
  • Behandelmodules: emotieregulatie, perfectionisme/zwart-witdenken doorbreken, zelfbeeld, stress & slaap, terugvalpreventie.
  • Samenwerking met diëtist/huisarts/specialistische centra als intensievere of medisch-gespecialiseerde zorg nodig is.

Niet

Medisch-specialistische eetstoornisbehandeling (bij ernstige ondergewicht/boulimia/ARFID): dan verwijzen wij via de huisarts naar een gespecialiseerd centrum. We blijven zo nodig naast het gezin meedenken (school/structuur/ouders).

Onze aanpak: klein beginnen, stap voor stap verder

We starten met rust en voorspelbaarheid in het gezin, werken aan emotieregulatie en zelfbeeld en stemmen af met school. Als er medische of specialistische eetstoorniszorg nodig is, schakelen we samen door – met duidelijke afspraken en warme overdracht.

👉 Wil je overleggen of dit bij jullie speelt?
Plan een (pre)diagnostisch gesprek via Aanmelden.
Liever eerst lezen? Bekijk Behandeling

Hoe herken ik of mijn kind een eetprobleem heeft?

Kinderen met eetproblemen laten vaak subtiele signalen zien. Ze slaan maaltijden over, eten in het geheim of praten negatief over hun lichaam. Ook vermoeidheid, prikkelbaarheid of somberheid kunnen wijzen op een verstoord eetpatroon. Let vooral op veranderingen in gedrag, stemming of gewicht.

Wat is het verschil tussen ‘ongezond eetgedrag’ en een eetstoornis?

Ongezond eetgedrag gaat meestal over gewoonte of stress (“geen trek”, “veel snacken”)
Een eetstoornis is ernstiger: eten of niet-eten wordt een manier om emoties of controle te reguleren. Het heeft duidelijke gevolgen voor gezondheid, school en sociale contacten.

Moet ik als ouder bij eetproblematiek strenger worden of juist loslaten?

Geen van beide. Strijd of dwang maakt het probleem vaak groter, maar volledig loslaten zorgt voor onduidelijkheid. Bied rust, structuur en keuze binnen grenzen.
Bijvoorbeeld: twee maaltijdopties en samen eten zonder discussies over hoeveelheid of uiterlijk.

Helpt het om te praten over gewicht of calorieën?

Nee. Praat liever over energie, stemming en zelfzorg. Gesprekken over gewicht of uiterlijk kunnen schaamte vergroten. Focus op: “Hoe voel je je vandaag?” in plaats van “Wat heb je gegeten?”

Wanneer moet ik professionele hulp zoeken?

Als eten spanningen oproept, schoolprestaties lijden of je kind zich terugtrekt, is dat het moment. Ook bij plots gewichtsverlies, eetbuien, braken of somberheid is het verstandig om hulp te vragen bij huisarts of psycholoog. Vroeg ingrijpen maakt herstel makkelijker.

Wat doet Psylicht bij eetproblemen?

Psylicht onderzoekt het hele plaatje: emoties, perfectionisme, digitale stress, slaap en zelfbeeld. We bieden ouderbegeleiding, emotieregulatietraining en samenwerking met diëtist of huisarts als dat nodig is. Bij ernstige eetstoornissen verwijzen we naar gespecialiseerde centra, met warme overdracht.

Scroll naar boven